Spring naar inhoud

In gevecht met CoZoLo (2)

20 mei 2011

Op 4 april 2011 poste ik de blog ‘In gevecht met CoZoLo‘ en nodigde diverse mensen uit te reageren. Dat deden 24 personen waarbij Saskia Tjepkema mij heeft gevraagd en Martijn Vroemen mij heeft uitgedaagd een overzichtsreactie te geven. Dat doe ik graag: bij deze!

Het centrale vraagstuk: Is pijn noodzakelijk om te leren?

Gradaties (1)

Wat opvalt in de reacties is dat ‘pijn’ verschillend wordt benaderd. Blijkbaar komt na ‘comfort’ eerst ‘stretch’ dan ‘ongemak’ en dan pas ‘pijn’. En die kun je zowel fysiek als mentaal ervaren.Vanuit de reacties zie ik ook drie type pijnpersonages opdoemen: pijn-vermijders, pijn-accepteerders en pijn-opzoekers. ‘Tot welke categorie behoor jij?’ hoor ik Martijn mij al virtueel influisteren. Dat is niet zo’n makkelijke vraag Martijn. Ik houd zeker van comfort én stretch en breng mezelf ook regelmatig, soms bewust, soms onbewust, in situaties van ongemak en pijn. Daar spelen andere factoren een rol bij: die komen hierna aan de orde.

Zelfsturing

In diverse reacties (Joseph, Bo, Elise, Petra Jagtman) te lezen dat ‘zelfsturing’ een belangrijk verschil maakt: zelf kiezen verhoogt de pijngrens , zelf de pijngrens opzoeken als locatie van de leerpotentie of omdat je weet dat je uiteindelijk wordt beloond met een euforisch gevoel en ‘I did it my way’. Zelf regie kunnen voeren of gedwongen worden, maakt blijkbaar een belangrijk verschil bij het verlaten van de comfort zone.

Context & Cultuur

Ook context & cultuur spelen een belangrijke rol. Weinig kans op zelfsturing bij de tandarts van Dré en al helemaal geen zelfsturing als de kogels om je oren fluiten en je traint ter voorbereiding van leven-of-dood situaties zoals Floris beschrijft (The more you hate me, the more you will learn. I am hard, but I am fair! – Full Metal Jacket). Een ander aspect is de cultuur die invloed heeft. Rop beschrijft de Calvinistische cultuur die als stemmetje op de achtergrond zegt dat je eerst hard moet werken en dan pas mag oogsten, Margot geeft Kolb de schuld omdat je door alle fasen van zijn cyclus zou moeten, Johan haalt het archetypische voorbeeld van leren lopen met vallen en opstaan er bij, Petra Peeters laat zien hoe we opgevoed zijn om fouten te vermijden. Grappig is dat het fenomeen ‘leren lopen met vallen en opstaan’ zo vooraan in ons geheugen zit in plaats van ‘veel leren door lekker te spelen’.

Toekomst

Een ander perspectief is meer gericht op de toekomst. Ronald en Jelle zien maatschappelijke ontwikkelingen die ons hoe dan ook pijn op gaan leveren omdat we blijkbaar moeilijk van het heden en verleden leren terwijl Menno daar in zijn ‘Verbonden Wereldbeeld’ helemaal geen connectie mee heeft: wel positieve beelden zoals stromen, passie en verbinding. Vanuit de ‘online’ hoek hoeven we blijkbaar sowieso niet zo bang te zijn voor pijn, misschien een beetje via feedback of ‘unfollowen’ zoals Sibrenne aangeeft maar Joitske kan eigenlijk geen online pijn herinneren en Ton heeft het vooral vreugde en plezier opgeleverd.

Gradaties (2)

Dat brengt ons bij de andere dimensie. Pijn is niet altijd te vermijden maar als je de keuze hebt kun je ook een andere mindset, de waarderende insteek kiezen, kijken naar wat lukt, waar succes vandaan komt zegt Saskia. Enthousiasme, scheppingskracht, creatiedrang, spelplezier, nieuwsgierigheid zijn prikkels die ‘als vanzelf’ doen stretchen en Saskia ziet verlangen als meest duurzame. Mooi! Moet ik het plaatje een beetje aanvullen. Vanuit comfort en veiligheid of de kurk waarop je drijft zoals Janneke zo mooi zegt, is er blijkbaar ook een andere route naar leren via ‘zin in’ en ‘enthousiasme’ naar ‘verlangen’ en ‘stretchen en fijn’ zoals Jaqueline aangeeft de euforie die Bo beschrijft.

Ethiek

Als pijn nodig is voor leren, zouden we levens lang leren niet mogen propageren zegt Annette. Heidi geeft aan het onethisch te vinden deelnemers in formele leersituaties bewust in pijnlijke situaties te brengen. Ik ben het daar mee eens waarbij ik moet zeggen dat het verhaal van Floris mijn idee heeft genuanceerd. Hoewel de waarderende benadering mij het meest aanspreekt en ik me daar het meest in herken ik in de rol van trainer moet dat niet betekenen dat ik de weg van stretch-ongemak-pijn blokkeer als lerenden die route zelfsturend willen kiezen (zie verderop: Got a right to be wrong).

Muziek

En dan de muziek, wat zit er toch muziek in de HRD community: Acda en De Munnik, met ‘De blues is echt te gek als er iemand op je wacht’, Frank Sinatra met ‘I did it my way’, ‘Bloed, zweet en tranen’ van André Hazes (Ja, Petra Jagtman, die staat in jouw reactie 🙂 ) en I’ll never drink again van ‘Guus kom naar huus’ Alexander Curly (voor de oudere jongeren onder ons). Ik zie kansen voor een HRD Hitparade. In het kader van deze samenvatting voeg ik dan graag Joss Stone toe, Right to be wrong’ waarvan hier een deel van de lyrics.

I’ve got a right to be wrong
My mistakes will make me strong
I’m stepping out into the great unknown
I’m feeling wings though I’ve never flown
I’ve got a mind of my own
I’m flesh and blood to the bone
I’m not made of stone
Got a right to be wrong
So just leave me alone

I’ve got a right to be wrong
I’ve been held down too long
I’ve got to break free
So I can finally breathe
I’ve got a right to be wrong
Got to sing my own song
I might be singing out of key
But it sure feels good to me
Got a right to be wrong
So just leave me alone

You’re entitled to your opinion
But it’s really my decision
I can’t turn back I’m on a mission
If you care don’t you dare blur my vision
Let me be all that I can be
Don’t smother me with negativity
Whatever’s out there waiting for me
I’m going to faced it willingly

Toetje

Als laatste wil ik op het CoZoLo vraagstuk graag de ideeën van Judy Willis met jullie delen. Zij is neuroloog en laat in haar blog zien hoe neurologische inzichten en de principes van video games leiden tot Individualized Achievable Challenges en de relatie met leren. Een prachtig verhaal met video, de moeite waard!

Allen bedankt voor jullie bijdrage!

Ger Driesen

Challenge

4 reacties leave one →
  1. 31 mei 2014 04:33

    Dag Ger, via de recente LinkedIn discussie over de comfortzone kom ik, drie jaar later, nog bij je blog terecht. Ik heb je eerste blog, en de reacties, met veel plezier gelezen. Ik begon er zelf al een samenvatting van te maken, tot ik ontdekte dat jij het al voor me gedaan hebt. Misschien heb je me daarmee wel een leerkans ontnomen, want je maakt het me erg gemakkelijk. 🙂

    Het valt me in de discussies op dat er twee soorten pijn door elkaar lopen. Pijn als veroorzaker van leren, en pijn als bijwerking van het leerproces. Terwijl ik dit schrijf realiseer ik mij ook dat wat ik nu wil scheiden, in de werkelijkheid buiten mijn analytische brein ook wel eens door elkaar loopt.

    In mijn trainingen vat ik de complexiteit en veelkleurigheid van wat ons aanzet tot leren samen met twee woorden: Pijn & Perspectief. Twee eenvoudige woorden waarmee ik de essentie probeer te vatten van wat velen voor mij geschreven hebben. En ik doe geen uitspraken over hoeveel pijn en hoeveel perspectief nodig zijn. (Helemaal eens met Manon Ruijters) De verhouding tussen Pijn en perspectief verschilt m.i. per persoon en per situatie. Als het om het trainersvak gaat heb ik geen of weinig ‘pijn’ nodig om in beweging te komen, maar als het om mijn hoeveelheid buikvet gaat juist wel.

    In mijn trainingen nodig ik de ‘begeleiders van lerenden’ eenvoudigweg uit om Pijn & Perspectief bij hun deelnemers te onderzoeken. In de eerste plaats en vooral om in het leerproces aan te kunnen sluiten bij de ander. En soms is het je rol (hoewel ik daar heel terughoudend in ben) om je deelnemers te helpen hun Pijn & Perspectief te vinden.

  2. 26 mei 2011 20:47

    Dankjewel Ger, leuk om te lezen. Bijzonder hoe je al die verschillende geluiden samenpakt en tegelijk het onderwerp ook gewoon ‘ongrijpbaar’ laat zijn en de rafelrandjes aan de discussie laat. Dank voor je initiatief! Voor mij een nieuwe manier van blogs en sites gebruiken voor een ‘meeting of minds’. Als je t persoonlijk maakt, komt dat dus gewoon op gang, zo’n buitenboordmotor : ) Inspirerend!

  3. 21 mei 2011 12:56

    Super Ger om de opbrengst zo te kunnen lezen van alle reacties die je hebt ontvangen. Er is een waardevolle uitwisseling ontstaan op basis van jouw aftrap en door jouw manier van mensen betrekken (verleiden)! Groet, Sibrenne

  4. 21 mei 2011 07:29

    Ha Ger, mooie samenpak! Pijn blijft boeien;)!

Plaats een reactie